Stap 1: wat verwacht een werkgever van een eerste sollicitatiegesprek?
Laten we even beginnen bij het begin. Zodat je straks met de juiste instelling en verwachting naar binnen loopt. Bij het eerste gesprek wil je gesprekspartner vooral kijken wie hij of zij tegenover zich heeft. Wat voor iemand ben je? Waarom zou je in de organisatie passen? Het gaat er dan niet alleen om hoe je overkomt, maar ook om wat je in het verleden hebt gedaan en of jij en de organisatie een goede match zouden kunnen zijn. En dat geldt natuurlijk aan twee kanten. Dit is ook voor jou het moment om een beter beeld te krijgen van je toekomstige werkgever, het soort mensen dat er werkt en het werk dat je zou gaan doen. En dat brengt ons bij je voorbereiding.
Stap 2: Een succesvolle voorbereiding op je sollicitatiegesprek
Natuurlijk wil je goed voorbereid je gesprek ingaan. Hoe je dat doet? Dat gaat vooral om drie dingen:
1. Verdiep je in de organisatie
Zorg ervoor dat je zo veel mogelijk weet over het bedrijf waar je op gesprek gaat. Lees hun website aandachtig en kijk eens op Google of je bijvoorbeeld nieuws over de organisatie kunt vinden. Bekijk op LinkedIn het profiel van de organisatie, van je gesprekspartners en eventueel van een of meerdere andere medewerkers. Hebben ze onlangs een of meerdere artikelen geplaatst? Lees die ook even door, dan weet je waar men mee bezig is, kan nooit kwaad!
2. Bereid je voor op vragen die je kunt verwachten
Bedenk van tevoren welke vragen je kunt verwachten tijdens je eerste sollicitatiegesprek. Kun je bijvoorbeeld helder vertellen over het werk dat je nu doet? Kun je uitleggen waarom je graag bij hen zou werken? (Natuurlijk zorg je ervoor dat je de inhoud van je eigen motivatiebrief paraat hebt.) Stel dat je de vraag krijgt: Wie ben je? Heb je daar een aansprekend, fris en inhoudelijk antwoord op?
3. Bereid zelf vragen voor die jij wil stellen
Zoals we zeiden, dit is ook het moment voor jou om de organisatie beter te leren kennen. Bedenk van tevoren dus een aantal goede vragen en stel ze gerust. Voorkom dat je één grote vragen kanonnade op je gesprekspartner afvuurt, maar bedenk wat jij te weten wil komen en vind de juiste momenten in je gesprek om jouw vragen te stellen.
Oh en: neem je CV en motivatiebrief mee naar je gesprek. Dat kan een stukje houvast zijn voor jezelf, maar het laat ook zien dat je je sollicitatie en je gesprekspartner serieus neemt.
Stap 3: De dag van het sollicitatiegesprek
Wat doe je op de dag van je sollicitatiegesprek? Nou, vooral gewoon ademen en je rustig voorbereiden. Sta ruim op tijd op en zorg dat je van tevoren iets eet. Maar niet te veel (je wil natuurlijk geen enorm inkakmoment riskeren tijdens je gesprek). Lees je CV, je motivatiebrief, de vacature en je vragen nog een keer door, zodat je een aantal dingen goed paraat hebt.
Wat neem je mee naar je sollicitatiegesprek?
Je CV en motivatiebrief dus. En als je wil, een notitieblok en een pen. Dat is helemaal niet gek. Dus doe dat gerust. En verder? Een nette, niet te grote (en niet te volle) tas is natuurlijk prima. Maar ga bijvoorbeeld niet uitgebreid shoppen van tevoren, waardoor je met al je tassen niet eens in één keer door de deur kunt en je al een assistent nodig hebt voordat je daar ook nog maar een dag hebt gewerkt.
Hoe kom je het beste voor de dag?
Zoals we zeiden, sta ruim op tijd op, zorg dat je weet waar je moet zijn en kom op tijd. Hoe vaak jij ook fashionably late bent bij je vriendengroep, bij je training of workout, te laat komen bij je eerste kennismaking kan echt niet. Daarnaast wil je er natuurlijk passend en verzorgd uitzien.
Wat voor kleding doe je aan naar je sollicitatiegesprek?
Ook hierbij geldt: leef je een beetje in in de organisatie en probeer iets te dragen dat zowel bij jou als bij hen past. Weet je niet precies hoe formeel of informeel de organisatie is, hou dan als stelregel aan: liever iets overdressed dan underdressed. Ben je mooi op tijd op de afgesproken plek? (zo’n 5 minuten bijvoorbeeld. Ben je veel eerder? Loop even een klein extra rondje) Loop gerust heel even naar het toilet, zorg dat je haar goed zit en check meteen of er niet toevallig nog een stukje spinazie of een sesamzaadje tussen je tanden is blijven zitten. Dat zou alleen maar afleiden.
Stap 4: Tijdens het gesprek zelf
Je houding
Doordat je eerste drie stappen hebt kunnen afvinken, kun je goed voorbereid en met een gerust hart het gesprek aangaan. Nu is het ook zaak om je een beetje te ontspannen. Maar niet te veel natuurlijk. Voorkom dat je al na de eerste vraag onderuit zakt, alsof het al vrijdagavond is en je lekker lui op de bank kunt hangen. Let dus op je houding. Probeer een actieve en ontspannen houding te vinden (kun je van tevoren thuis aan je eettafel op oefenen trouwens). Let er ook op dat je niet je hele gesprek met je handen over elkaar gaat zitten. Dat geeft de indruk dat je je afsluit en dat wil je niet. Leg je handen bijvoorbeeld rustig op tafel.
Je zwaktes
Je kunt ervan uitgaan dat je de vraag krijgt of je je eigen zwaktes kunt omschrijven. Denk er thuis dus over na wat je daarop gaat zeggen. En wees eerlijk. Iedereen heeft zwaktes. Dus. Jij. Ook. Helemaal niks mis mee. Dat maakt je juist mens. Tegelijkertijd hoeft dit geen zwaar psychologisch gesprek te worden, hè. Dus maak het niet te bont.
Je sterktes
En natuurlijk krijg je ook de kans om jezelf te verkopen door je sterke kanten te omschrijven. Dus neem die ruimte en vertel positieve kanten van jezelf. Ga jezelf niet op de borst kloppen alsof je de allergrootste aap op de allerhoogste rots bent (ook al ben je dat misschien wel, bescheidenheid siert de mens nog altijd). Maar dit is de gelegenheid om een positief beeld van jezelf te schetsen voor je gesprekspartner.
Je salaris
Praten over je salaris in je eerste gesprek, doe je dat nou wel of niet? Daar is geen gouden regel voor, maar wat ons betreft zou je dit kunnen aanhouden: Heb je in de vacaturetekst een salarisindicatie zien staan? Is die redelijk wat jou betreft en zou je de baan daarvoor aannemen? Dan hoef je het er in je eerste gesprek niet over te hebben. Dat komt eventueel in de tweede ronde wel. Ontbreekt de salarisindicatie in de vacaturetekst of is de indicatie wel erg laag wat jou betreft? Dan kun je daar zeker naar vragen. Bedenk je dan ook van tevoren wat voor salaris redelijk zou zijn en waarom jij vindt dat je dat waard bent.
Stap 5: Na het gesprek
Is je gesprek afgerond? Hebben jullie allebei geen vragen meer en is duidelijk dat jullie het hierbij laten? Neem dan gerust zelf het initiatief (daarmee laat je zien dat je gevoel voor situatie hebt en dat je niet bang bent om initiatief te tonen). Bedank vriendelijk voor het gesprek (of je er nu een goed gevoel bij hebt of niet), sta op en loop naar buiten. En eenmaal buiten het gezichts- en gehoorsveld mag je ontspannen, schreeuwen, vloeken, joelen, bellen, appen of wat dan ook. Maar niet eerder.
Stap 6: Do’s, Don’ts en tips
Tot slot nog een aantal do’s en doemaarniets voor tijdens je eerste sollicitatiegesprek:
- Ben attent als de situatie zich daarvoor leent. Kun je bijvoorbeeld de deur openhouden voor iemand? Gewoon doen.
- Wees niet bang om te lachen. Geen grote onophoudelijke hinnik natuurlijk, maar zet je een vriendelijke glimlach op, dan sta je meteen 1-0 voor.
- Begrijp je een vraag niet? Of verstond je niet wat iemand zei? Geef het op een vriendelijke manier aan. Geen enkel probleem.
- Probeer goed te blijven luisteren naar je gesprekspartner. Dat is een belangrijke. Je komt er sympathiek mee over en je toont interesse. Luister goed naar wat er gezegd en gevraagd wordt, en probeer niet halverwege een zin van je gesprekspartner al een antwoord te bedenken. Daardoor zou je aandacht verslappen en zou je belangrijke informatie kunnen missen.
- Laat je gesprekspartner rustig uitpraten. Natuurlijk is er niks mis mee om in je enthousiasme instemmend te reageren, maar iemand onderbreken is een duidelijke doemaarniet.
- En als uitsmijter (en als goede binnenkomer) nog een Doe Maartje: ‘…stel je netjes voor en zeg u’, als de situatie daarom vraagt.
Conclusie
Natuurlijk hopen we dat deze 6 stappen je helpen bij het voeren van je eerste sollicitatiegesprek. Heel veel succes alvast! Heb je nou nog geen vacature gevonden, maar kun je niet wachten om je nieuwe baan te vinden en een eerste gesprek in te gaan? Kijk eens op onze vacaturepagina. Zit daar iets voor je tussen? Laat het ons vooral weten!
Verliep het eerste gesprek goed en wil je weten hoe je een fantastisch tweede sollicitatiegesprek voert? Bekijk deze 8 stappen!